Tháng 3 năm nay, Google đã tiết lộ đang thay đổi quy trình phát triển Android và sẽ không còn thực hiện các cam kết mã nguồn theo thời gian thực tới các nhánh AOSP công khai. Sự thay đổi này hầu như không có tác động đáng kể nào tới công chúng hoặc cộng đồng phát triển. Tuy nhiên, giờ đây, với việc phát hành Android 16, Google đang thực hiện một thay đổi lớn hơn đối với AOSP, điều này sẽ ảnh hưởng đến việc phát triển các bản ROM tùy chỉnh cho điện thoại Pixel.
Trong nhiều năm, Google đã sử dụng điện thoại Pixel của mình làm thiết bị tham chiếu cho quá trình phát triển AOSP. Song song với đó, công ty cũng đã công bố các cây thiết bị (device trees) và các tập tin nhị phân trình điều khiển (driver binaries), đảm bảo rằng các nhà phát triển có thể biên dịch một bản dựng AOSP hoạt động đầy đủ của Android cho điện thoại Pixel. Các nhà phát triển ROM tùy chỉnh cũng dựa vào chính các cây thiết bị và tập tin nhị phân này để đảm bảo các tính năng cốt lõi hoạt động bình thường trong các bản ROM của họ.
Điện thoại Google Pixel chạy Android, minh họa cho các thay đổi nền tảng
Tuy nhiên, điều này sẽ không tiếp diễn trong tương lai. Dù Google đã công bố mã nguồn Android 16, họ sẽ không phát hành các cây thiết bị và tập tin nhị phân trình điều khiển cho các điện thoại Pixel tương thích. Nhóm phát triển GrapheneOS ban đầu tuyên bố rằng Google thực hiện thay đổi này vì họ có kế hoạch ngừng hoàn toàn AOSP.
Thế nhưng, ông Seang Chau, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Nền tảng Android, đã bác bỏ những tin đồn đó và đưa ra bức tranh rõ ràng hơn (thông qua Android Authority). Ông khẳng định Google không loại bỏ AOSP. Thay vào đó, trong tương lai, AOSP sẽ sử dụng một thiết bị tham chiếu “linh hoạt, có thể cấu hình và giá cả phải chăng – độc lập với bất kỳ phần cứng cụ thể nào, bao gồm cả phần cứng của Google”. Do đó, Google đang chuyển từ việc sử dụng Pixel sang Cuttlefish – một thiết bị Android ảo – làm thiết bị tham chiếu AOSP. Vì đây là một nền tảng ảo, các nhà phát triển có thể chạy Cuttlefish từ xa hoặc cục bộ.
Phát triển ROM tùy chỉnh cho điện thoại Pixel trở nên khó khăn hơn nhiều
Động thái này từ Google sẽ thay đổi cục diện phát triển ROM tùy chỉnh cho điện thoại Pixel vĩnh viễn. Không giống như các thiết bị Android khác, cây thiết bị và tập tin nhị phân đã giúp các nhà phát triển xây dựng ROM cho thiết bị Pixel tương đối dễ dàng hơn.
Nếu không có chúng, họ sẽ phải phân tích ngược (reverse-engineer) các tập tin nhị phân được biên dịch sẵn để tìm hiểu những thay đổi mà Google đã thực hiện – một quá trình đầy thách thức và tốn thời gian. Việc thiếu lịch sử cam kết mã nguồn kernel từ Google chỉ làm tăng thêm sự phức tạp.
Hãy hình dung cây thiết bị và tập tin nhị bản này tương đương với các trình điều khiển (drivers) trên một chiếc máy tính chạy Windows – chúng đảm bảo hệ điều hành có thể giao tiếp đúng cách với phần cứng của thiết bị.
Những thay đổi mới nhất của Google đối với AOSP sẽ có tác động lớn nếu bạn đang chạy LineageOS hoặc một ROM tùy chỉnh khác trên chiếc Pixel của mình. Tuy nhiên, số lượng người dùng này đang ngày càng giảm, vì ROM tùy chỉnh không còn phổ biến như trước đây. Dẫu vậy, đây vẫn là một trở ngại lớn đối với các dự án ROM tùy chỉnh hàng đầu, như LineageOS và GrapheneOS.
Tài liệu tham khảo:
- Android Police (https://www.androidpolice.com/google-taking-android-development-private-aosp/)
- Thông báo từ nhóm GrapheneOS (https://t.me/mysticleaks/129)
- Seang Chau trên X (trước đây là Twitter) (https://x.com/seangchau/status/1933029688202703062)
- Android Authority (https://www.androidauthority.com/google-not-killing-aosp-3566882/)
